Ποια ενωμένη Ευρώπη

Η συμφωνία ΗΠΑ – Γερμανίας για τον αγωγό Nord Stream 2 είχε τρεις κερδισμένους και δύο χαμένους. Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται οι δύο χώρες που συμφώνησαν και η Ρωσία που βλέπει το σχέδιό της να προχωρά ακάθεκτο.

Στη δεύτερη κατηγορία βρίσκονται η Ουκρανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Χωρίς να γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες των γεωπολιτικών κινήσεων που παίζονται στην περιοχή, φαίνεται ότι η Δύση αφήνει τελικά την Ουκρανία εκτεθειμένη στις «ορέξεις» του Βλαντιμίρ Πούτιν όσον αφορά τον ενεργειακό και οικονομικό πόλεμο. Ο μεγάλος χαμένος ωστόσο της υπόθεσης είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με τη διμερή συμφωνία τους, Μπάιντεν και Μέρκελ έβαλαν στην άκρη τις Βρυξέλλες στις συζητήσεις για τις μεγάλες αποφάσεις. Μπορεί για τον Αμερικανό πρόεδρο μια τέτοια κίνηση να είναι θεμιτή στο πλαίσιο του παγκόσμιου ανταγωνισμού, καθώς αποδυναμώνει το μπλοκ, όμως για την απερχόμενη Γερμανίδα καγκελάριο η κίνηση αυτή ήταν ενδεικτική για το πώς βλέπουν οι Γερμανοί την ενωμένη Ευρώπη. Οι Βρυξέλλες «ψέλλισαν» κάτι για συζήτηση που πρέπει να γίνεται σε ευρωπαϊκό και όχι σε εθνικό επίπεδο, αλλά ας μη γελιόμαστε. Το Βερολίνο έκανε επίδειξη πολιτικής δύναμης σε επίπεδο που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει.

Το πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα οράματά της για μια δυνατή, ενωμένη Ευρώπη είναι τεράστιο και δύσκολα η Ευρώπη θα ανακάμψει από αυτό. Γιατί το πλήγμα το προκάλεσε η Άγκελα Μέρκελ, η καγκελάριος πάνω στην οποία στηρίχθηκε η Ε.Ε. στη διάρκεια της κρίσης χρέους για να παραμείνει ενωμένη, να βρει λύσεις και να προχωρήσει στην επόμενη ημέρα. Θέλοντας ή μη, η Γερμανίδα καγκελάριος επωμίσθηκε τον ρόλο του Ευρωπαίου ηγέτη που θα έσωζε το οικοδόμημα. Και η αλήθεια είναι ότι το πέτυχε.

Με όποιες ενστάσεις κι αν υπάρχουν για τον τρόπο -ειδικά στη δική μας περίπτωση- ή για την ταχύτητα των αντιδράσεων, η Μέρκελ κατάφερε να βγάλει την Ε.Ε. ισχυρότερη από την κρίση. Ισχυρότερη, αλλά και μικρότερη ταυτόχρονα, καθώς το Brexit ήταν ξεκάθαρα παράπλευρη απώλεια του γερμανικού σχεδίου για την Ευρώπη. Φαίνεται όμως ότι τα γερμανικά συμφέροντα, γεωπολιτικά και οικονομικά, έχουν προτεραιότητα για το Βερολίνο έναντι των Βρυξελλών. Κάτι σαν την υπόθεση με το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο και τα ευρωπαϊκά προγράμματα στήριξης. Uber alles.